Nedir, Nasıl Yapılır?
Cam nedir ve nasıl üretilir?
Camın ana maddesi kumdur. Kum doğada en çok bulunan maddelerin başında gelir. Sadece kum eritilerek elde edilen saf silis camından yapılmış malzeme çok kırılgandır.
Hem dayanımın arttırılması hem de eritme sıcaklığının düşürülmesi için karışıma soda katılır. Su ve kimyasallara karşı olan dayanıksızlığın giderilmesi için kalker, dolomit ve feldspat gibi mineraller eklenir.Harman adı verilen bu karışıma cam kırığı şeklindeki ikincil hammaddeler ilave edilir ve fırında eritilmek için hazır hale gelir.
Harman cam fırınında 1500 °C’de eritildiğinde istenilen renkte bal kıvamlı akışkan bir sıvı olan soda-kireç camına dönüşür. Erimiş cam damla halinde kesilip otomatik olarak makinelerde presleme ve üfleme veya iki kez üfleme yöntemi ile şişe, kavanoz, bardak vb. şeklinde kalıplanır. Elde edilen cam ürünler daha sonra programlı olarak soğutulur, hat üstünde hassas kalite muayanelerinden geçirilir, hatalı olanlar ayrılır. Böylece üretim süreci tamamlanır.
Cam elle tutulursa sert ve durgun bir etki yapar. Kırılganlığı nedeniyle de sert bir yere vurulunca kırılır. Böyle olmakla birlikte kimyacılar “içinden su içtiğimiz kabın kendisinin bir sıvı olduğunu” söylerler.
Bütün bunlar soğumuş, durgunlaşmış camın belli başlı özellikleridir. Oysa yüksek ısılara çıkarıldığında camın bu özellikleri tümüyle değişir. Önce yumuşamaya başlar. Sonra akıcılık kazanır. Hatta yeterli olan ısı sağlanırsa “su gibi” akar.
Cam bir maden olarak tanımlanır. Ama diğer madenlere göre çok önemli bir değişikliği vardır. O da “erime noktası” değil “yumuşama noktası” olmasıdır. İşte bu önemli özelliği nedeniyle camın içinde bulunduğu ortamın ısısı arttırılırsa gittikçe daha çok sıvılaşır ve akıcılık kazanır. Bu durum, camın çok değişik yöntemlerle biçimlendirilmesini ve üfleyerek şişirilmesini sağlar.